Vajinusmus

Vajinismus olarak adlandırılan ve evli çiftlerin kâbusu olan bu hastalık, istemsiz ve kontrolsüz vajinal bölge kaslarının ilişkiyi engelleyecek şekilde kasılmasıdır. Diğer bir tanımla, vajina girişindeki kasların istem dışı kasılması ile cinsel birleşmenin acılı veya imkânsız olmasıdır.

Vajinismus sıklığı, her on çiftten birinde görülen bu sorun önemli bir toplum sağlığı sorunu olup çok fazla sayıda çiftin hayatını olumsuz etkilemektedir. Kadın bedeninin ve ruhunun penis – vajen birlikteliğini içeren cinselliği reddedişi olan vajinismus aşk kasları da denilen pelvik taban kaslarının istemsiz ve anlık kasılmasıdır.

Çiftlerin tanımı ise erkek, orada bir duvar var ve penis sanki bir duvara çarpıyor gibi, kadın ise ciddi bir ağrı algısı yanma batma parçalanma fazla kanama korkusu ile bacaklarını istemsiz kapama ve ilişkiyi reddetme olarak tanımlamaktadır.

Vajinismus sorunu yaşayan kadında o anda panik atak benzeri belirtiler görülmektedir. Tüm vücutta bir kasılma, korku, endişe, kalp çarpıntısı, tiksinme ve panik hali olmaktadır. Hasta bacaklarını sıkıca kapatır ve eşini iterek ilişkiyi reddeder fakat bunu eşini sevmediği ya da istemediği için değil tamamen istem dışı yapmaktadır.

DSM-IV tanımına göre de ana tanım kriteri vajina dış üçte birlik kısmındaki kasların tekrarlayan ya da sürekli istem dışı ve cinsel ilişkiye engel olan spazmın olmasıdır. Şiddetine göre 4 grupta sınıflandırılmakta olan bu cinsel disfonksiyon hangi grupta olursa olsun yüzde yüz tedavi edilebilir bir hastalıktır.

Vajinismus sadece kadının sorunu değildir, çiftin ortak sorunudur ve paylaşılan bir rahatsızlıktır. Bu sebeple tedavi aşamasında çiftin birlikte sorumluluk alması çok önemlidir.

Vajinismus nasıl anlaşılır?

Normal bir cinsel aktivitede penis vajen girişi sağlanır. Penis kıllı derisi ile vulva kıllı derisi temas halinde olur ve giriş çıkışlarda sorun yoktur. Eğer erkek giriş sırasında sanki sert bir cisme ya da duvara çarpma hissinden bahsediyorsa, cinsel birleşme aşamasına gelindiğinde kadın vajen kasları ve tüm vücut kaslarını elinde olmadan kasıp bacaklarını kapatıyorsa, çarpıntı ağız kuruluğu gibi adeta bir panik atak durumu yaşanıyorsa vajinismustan bahsedilebilir. Tabi hastalığın derecesi ve hangi terapi modelinin daha uygun olduğunu cinsel terapist değerlendirmesi sonrası karar verilecektir. Belirtilen bu durum yaşanıyor ve cinsel birliktelik sağlanamıyorsa çiftler zaman kaybetmeden bu konuda uzman bir cinsel terapiste başvurmalıdır. Çözümü çok kolay olan bir sorun için hayatlarını ertelememelidirler.

Vajinismus nedenleri nelerdir?

Vajinismus, psikolojik ve organik nedenlere bağlı olarak gelişmektedir. Korkular, cinsel efsaneler, kulaktan duyma yanlış bilgiler, Türk filmlerindeki tecavüz ve doğum sahneleri, doğum korkusu, taciz ve tecavüzler, doğru cinsel eğitim almadan cinsellik kötülenerek yetiştirilme gibi sebepler vajinismus oluşumuna zemin hazırlamaktadır. En önemlisi cinsel eğitimle seks eğitiminin karıştırılıp evlilik öncesi cinsel eğitimin yetersiz olması temel nedenlerdendir. Tüm vajinismuslu hastaların yaklaşık % 90’nında sebep bilinçteyken, % 10’nunda bilinç dışındadır. İkinci grup hastaların tedavisi daha hassas ve daha önemli olup, tedaviye direnç geliştirme ihtimalleri daha yüksektir; ama bu çözümsüz demek değildir. Bu grupta terapi teknikleri ve yaklaşımların farklı olması gerekebilmektedir. Çoğunluk grupta ise terapi süreci çok hızlı ilerlemekte, kullanılan terapi tekniklerine göre 3- 20 gün arası sürede sorun yüzde yüz çözüme kavuşmaktadır.

Bu kadar kolay tedavi edilebilir bir hastalık çiftlerin hayatını kâbusa çevirmemelidir. Farkındalığı artırıp bu çiftlerin ilişki dinamikleri bozulmadan terapiye gelmeleri sağlanmalıdır.

1-Psikolojik nedenler: Vajinismus kişinin kendini vücudunu bilmediği bir zarardan koruma eğilimi sırasında yasadığı bir kaygı bozukluğudur. Vajinismusun oluşumunda geçmişten gelen yerleşmiş korkular yaşanmış tacizler, kızlık zarının hep kutsal olduğunun duyulması ve sürekli korunması gerektiği bilgisi aşırı katı toplum tutumu, cinsel doğru sanılan yanlış bilgiler kızlık zarının yırtılacağı kanayacağı patlayıp delineceği ile ilgili mitler, penisin içeriye girme korkusu küçüklükten aileler tarafından cinsel eğitim ile seks eğitiminin karıştırılıp sürekli kapat talimatının verilmesi, çocukluk döneminde yaşanan kötü tecrübeler taciz tecavüz ev içi şiddet katı ebeveyn tutumu, anne babayı cinsel birliktelik sırasında görmek ve babanın anneye eziyet ettiği düşüncesini beyne kodlamak vajinismus sebebi olabilir.

Daha önce vajinismus sorunu olmayanlarda yaşanan kötü tecrübeler doğum kürtaj hoyratça yapılan jinekolojik muayene sonrasında sekonder vajinismus gelişebilir.

Bazen vajinismus nedenleri saptanamayabilir, hasta neden böyle davrandığını bilmediği gibi terapistte bir neden bulamayabilir, bu vakalarda bilinçaltı içerik ağırlıkta olup hasta bu sebebin, kendi de farkında değildir, neden böyle oluyor sorusuna cevabı her zaman bilmiyorum olacaktır, bu gruptaki hastaların tedavisinde daha hassas davranılmalıdır.

2-Organik nedenler

a-Vulvar vestibuler sendrom

b- Vulvovajinal bölgenin enfeksiyöz ve inflamatuvar hastalıkları

c- Doğuştan gelen anatomik engeller, kısa ve kör vajen, vajinal septum, imperfore hymen (doğuştan açık olmayan kızlık zarı) gibi sebepler olabilir.